Мондалтдыме кече – Сеҥымаш

Тÿҥ шонымаш. Шке шочмо элым пагалаш туныкташ, Кугу Ачамландылык сарыште вуйым пыштыше салтак-влакын подвигыштым шарнаш условийым ямдылаш.

Тулан жап годым

Нӧлталтыч тул, кӱдырчан шÿч касвечын.

Тÿҥале эл тумым война тул нулаш…

Татлан чарныде, пуйто йӱд дене кече,

Илаш-колаш лекте кугу кредалмаш.

1 йоча. Мыняр вӱр йоген, мыняр салтакын ӱмыржӧ лугыч лийын. Мыняр еш шочын огыл. Мыняр йоча ош тӱням ужын огыл.

2 йоча. Фронтышто лийше салтакым ме пагалена.

3 йоча. Тыныс илышым арален кодышо салтаклан пеш кугу тау мутым ойлена.

4 йоча. Шочмо элнам фашист-влак деч саклен кодымыштлан мланде марте вуйнам савена.

Вӱдышӧ. Мемнан пиал верч вуйым пыштыше-влакым огеш лий мондаш. Сареш колышо-влакым шарнен, айста ик минут шып шогена. (Шыпланыме минут.)

А. Букетов «Ок мондалт»

Паленам мый,

Мо тугай война,-

Лектын кайыш фронтыш

Ачана.

Ок мондалт тыгае

Нигунам:

Шинчавӱд ден

Шӱргым мушкынам.

Йӧсӧ огыл

Емыжым погаш,

Неле

Тудын шумыжым вучаш.

Емыж шумымат

Вучаш лиеш,-

Тулыкеш кодаш

Ой, йӧсӧ пеш.

Эрык верч

Кредалме пасуэш

Колыш ачаем.

Чонем шортеш.

Йоча. Кугу Отечественый сар пасуэш шке вуйыштым пыштеныт поэт да писатель-влак кокла гыч: 27 еҥ Шадт Булат, Г Ефруш да молат. Шке мастарлыкыштым ты сар тулеш Н.Лекайн, М.Казаков, В. Столяров, Д. Орай, Г.Матюковский шуареныт, да сар деч шуко варат шке сылнымутыштышт саде шучко пагытым шӱм корштен ончыктеныт, шарналтеныт.
2. Вӱдышӧ. Шадт Булатын «Куатле Родина ӱжеш» почеламутшо кажне еҥын шӱмжым тарватен, шочмо элым пеҥгыдын аралаш, тушманым чот кыраш кумылаҥден. Поэтын мутшо куатлын йоҥген:

Йолташ, советский патриот,

Кидеш винтовкым кучо чот!

Кредал фашизм ваштареш! –

Куатле Родина ӱжеш.

Лишемже манын, сеҥымаш мемнан дек,

Эше волгалтше илыш верч тыршен,

Тый ончык ӱж, атакышке наҥгае,

Йӧратыме поэзий йолташем!

Пуля, пуля…

Эл ӱмбалне шӱшкен.

Пуля, пуля

Ача шӱмым шӱтен,

Ача шӱм гоч эртен,

Савырнен шинчавӱдыш.

Савырнен шинчавӱдыш

Ава шӱргым нӧртен.

Ава шӱргым нӧртен

Эрге оҥыш йоген.

Эрге оҥыш йоген.

Рвезе шӱмыш витен.

Тунам лийын Йошкар-Ола кӱдынь

Лапшино лӱман ик руш села.

Кушкын тушто мотор поро ӱдыр,

Тудын чапше нерген муро ойла.

Кунам элыш тушман керылт тольо,

Шкенжын кумыл дене сарыш каен.

Комсомол Тихомирова Ольгам

Партизанский отрядыш колтен.

Командир кенеташте шуҥгалтын-

Отряд кодын оза деч посна.

Тушман ваке отрядым нӧлталын

Комсомолка – герой ӱдырна!

Лийын ӱдыр моткоч тале, чулым,

Элна ден калыкнам йӧратен.

Мемнан верчын пурен Ольга тулыш,

Мемнан верч ужар вуйжым пыштен.

Ялеш ӱдырамаш, йоча, шонго-влак гына кодыныт. Неле паша, пеле шужен илымаш, фронтлан полыш…

Презентаций (икмыняр портрет-влак)

Шучко фашизмым мемнан элна сеҥен. Калык шке элжылан эрыкым, пиалым арален кодаш чыла вий дене, шукышт шке илышышт дене полшышо-влакым нигунам-нигунам ок мондо. Нунылан памятникым, монументым шогалта. «Нимо мондалтын огыл, нигӧ мондалтын огыл» манме ой илышыш пеҥгыдын шыҥа.

(Сем йоҥга)

«Сенымаш»

Ончык илышын ӱшанже,

Ме, йоча-влак, кушкына.

Тыныс лийже тӱнямбалне,

Сар огеш кӱл мыланна.

Мланде мучко шергылталже

Тиде пенгыде ойна:

– Тек йоча-влак огыт пале,

Мо тугай осал война.

Тыныс илыш пиалнаже

Лийже курым-курымеш!

Сылне, тынысле жапнаже

Мыланна верч пеледеш.

Ончык илышын ӱшанже,

Ме, йоча-влак, кушкына.

Тыныс лийже тӱнямбалне,

Сар огеш кӱл мыланна.